Έλγιν, Τόμας

(Thomas Bruce Elgin, Σκοτία 1766 – Παρίσι 1841). Βρετανός διπλωμάτης. Πρεσβευτής στην Κωνσταντινούπολη, κατόρθωσε να μεταφέρει από την Αθήνα το 1803 και το 1812 πολυάριθμα γλυπτά, που τα αφαίρεσε από τον Παρθενώνα, από τον ναό της Απτέρου Νίκης και από άλλους αρχαιολογικούς χώρους. Την πράξη του αυτή στιγμάτισαν επιφανείς άνθρωποι των γραμμάτων και της τέχνης σε όλο τον κόσμο, μεταξύ των οποίων και ο λόρδος Βύρων στα ποιήματά του, Τσάιλντ Χάρολντ και Η κατάρα της Αθηνάς. Τα γλυπτά που είναι γνωστά με την ονομασία ελγίνεια μάρμαρα τα αγόρασε από τον Έ. η αγγλική κυβέρνηση το 1816 και από τότε βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο. Την επιστροφή τους στην Ελλάδα ζήτησαν κατά καιρούς πολλοί Άγγλοι ποιητές. Στη δεκαετία 1980-90 η υπουργός Πολιτισμού Μελίνα Μερκούρη ξεκίνησε μια παγκόσμια προσπάθεια για επιστροφή των μαρμάρων στην Ελλάδα. Τμήμα της ζωοφόρου του Παρθενώνα που σήμερα βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο «χάρη» στον Τόμας Έλγιν. Η λιθογραφία αυτή που αναφέρεται στον Έλγιν και φυλάσσεται, όπως και η επιγραφή, στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο της Αθήνας, είναι βασισμένη σε σχέδιο του Βαυαρού λοχαγού Κέλεμπεργκερ. Αίθουσα του Βρετανικού Μουσείου στο Λονδίνο, όπου φυλάσσονται τα «ελγίνεια μάρμαρα» του Παρθενώνα· το θέμα της επιστροφής τους στη χώρα μας ανακινήθηκε ζωηρά ξανά τα τελευταία χρόνια (φωτ. ΑΠΕ).